donderdag 29 maart 2012

Volgens de regels van het spel

Vaak vraagt men mij wat ik het beste spel vind. Even vaak moet ik hen dan jammerlijk genoeg het antwoord schuldig blijven en hen met een standaardantwoord bedienen. Of en spel al dan niet goed is, hangt af van verschillende factoren : het spelconcept, het thema, het verloop, het materiaal, de speelduur, het aantal spelers, de spelers waarmee je het spel speelt (dit vooral), enz. Je kan op het internet van elk spel talrijke besprekingen terugvinden, geschreven en in filmvorm. Het enige waar men zéér weinig aandacht aan besteed over het algemeen, zijn de spelregels ... en laat dit nou net het onderwerp zijn van deze korte gedachtegang.

Nochtans zijn de spelregels zowat het meest bijzondere dat u in uw prachtig geïllustreerde speeldoos zal terugvinden. Zonder de regels heeft al dat mooie glinsterende materiaal, die fantastische miniaturen, de overvloed aan dobbelstenen, kartonnen fiches en houten blokjes totaal geen waarde. In principe zouden de spelregels dan ook voor elk auteur het geesteskind moeten zijn waar ze het meeste werk en liefde in hebben gestopt. De spelregels, mijne dames en heren, die maken het spel!

Ik mag na mijn jaren van ervaringen en het lezen van toch al meer dan duizend spelregelboekjes met recht en rede verklaren dat het hart van een spel, dat dat de spelregels zijn. Al te vaak valt of staat een spel met het al dan niet fout interpreteren van bepaalde regels. Ik zou bij deze de (toekomstige) spelauteurs dan ook de volgende tip willen meegeven. Als je je spelregels schrijft, hou dan steeds in je achterhoofd dat een leek na het lezen van de regels het spel moet interpreteren, aanvoelen en begrijpen zoal jij dat bedoelt. Vele spelregels voldoen jammerlijk genoeg niet aan deze (toch wel) eenvoudige eis. Bij het lezen van sommige spelregels heb ik medelijden met de doorsnee particulier die jaarlijks met Kerst, Pasen of de zomervakantie hun énige aankoop qua bordspellen doen. Laat het nu net dat spel zijn dat ze op de kop tikken, sjonge jonge, dat komt gewoon nooit uit de kast. Laat staan dat men verder raakt dan bladzijde 2 van de 18 pagina's dikke spelregelboek.

Spelregels mogen naar mijn bescheiden mening "autistisch" worden opgesteld. Ze moeten een duidelijke en overzichtelijke structuur hebben. Het overdadig gebruik van kleuren, lettertypes en letterdiktes zijn erg mooi en efficiënt als ze correct gebruikt worden, maar al te vaak is dit niet het geval. Gevolg is een kakafonie van loshangende regels die kant nog wal raken en waar jij als lezer maar uit wijs geraken. De perfect geschreven spelregels geven je een virtueel bezoek doorheen je nieuwste aankoop. Je hebt het gevoel dat je het spel al een keertje gespeeld hebt en dat je het zonder problemen stapsgewijs kan uitleggen aan je speelkameraden. Een pluim inzake het schrijven van spelregels gaat dan ook naar Queengames. Oké, deze spellen zijn nu wel een stapje makkelijker dan de meeste spellen voor veelspelers, dus neem ik er in één adem Aleaspiele bij. En zonder twijfel mag ook FFG mee op het podium dankzij hun allerlaatste werken. Bij FFG is de symbolische euro (of is het daar een dollar?) ook gevallen en heeft men gemerkt dat de flow-of-play, het spelverloop niet ten koste mag gaan van een overvloed aan kleine regeltjes en uitzonderingen op een uitzondering.

Andere uitgeverijen zoals GMT, die zwaardere wargames op de markt brengen houden zich halsstarrig vast aan de numerieke ordening die Microsoft Word zo fantastisch aanbiedt. Dit zorgt ervoor dat u situatie x mag gaan opzoeken in paragraaf 5.3.2.6 om daarna een nieuw euvel te mogen verhelpen in paragraaf 4.7.2.1. Op zich zijn deze spelregels volledig en zéér goed geschreven, maar ik kan me er echt niet meer mee bezighouden, sorry, maar er zijn ook zo veel spellen op de markt hé.

Dat slechtgeschreven spelregels echt wel een negatieve tendens op een spel kunnen hebben, bewees "Panic Station" (WGG) nog recent. Het spel op zich zou best wel leuk kunnen zijn, maar als je na het lezen van de spelregels niet verder geraakt dan de startopstelling (bij wijze van spreken), dan is dat toch een afknapper. Het moet wel gezegd dat er niet lang na Essen (dus steek alles maar weer op die deadline) er een herziene versie online verscheen. Eigenlijk zou WGG deze versie moeten laten drukken en naar al hun klanten sturen, want dit zorgt wel voor een wereld van verschil.

Tenslotte nog een kleine frustratie van mijnentwege inzake de spelregels van uitbreidingetjes, goodies, promokaartjes, ... Na een tijdje open je dan een spel en vindt hierin dit prachtige extra materiaal, maar waarvoor in godsnaam dient dat weer? Spielbox, een Duits magazine (verschijnt ook in het Engels nu) voegt af en toe extra materiaal toe, maar het boekje gaan verknippen, dat doe je dan weer niet, dus ... geen spelregels. De vriendelijke Tsjechen van CGE voorzagen een extraatje in Essen bij hun Last Will en al gelukkig ken ik BoardGameGeek of ik had nooit geweten waarvoor die extra kartonnen fiches zouden dienen. Dus, heren en dames van de uitgeverijen ... duidelijke en volledige spelregels graag.

Bedankt, jullie nederige klant.

woensdag 7 maart 2012

Ge mut 'm in gank stampen m'nheer !

Misschien krijgen bovenstaande woorden voor u een nostalgische bijklank :

Misschien herinneren zij u aan de talloze oudercontacten, in een verduft ruikend oud-jongenscollege ter lande waar "Ic poghe om 't Hoge" nog in fijne letters op het spreekgestoelte stond gegrift. Telken male met knikkende knieën afzakken naar het fenomeen dat steeds plaatsvond nét voor de vakantie, het ophalen der punten. Hoe vaak heeft u toen niet moeten horen dat er potentieel was? Een ruwe diamant, een talent dat nog moest ontbolsteren, een gave die niet werd gebruikt zoals het hoorde? "Ge mut 'm in gank stampen m'nheer"!

Misschien herinneren ze u aan uw pubertijd, vettig haar, witte sokken, een broek met water-in-de-kelder, een nog ietwat afgetraind lichaam in vergelijking met heden ten dage, waarin u het stalen ros uit die tijd, de Camino tracht in gang te zetten. Geen eigen gemotoriseerd voertuig natuurlijk, wegens véél te gevaarlijk voor zoonlief. Neen, ééntje van het mooiste meisje van de klas. Zij mocht me altijd wel eens meenemen voor een tochtje langs de Nete, door de bossen en de velden ... en langs de purperen hei. Jammerlijk genoeg is dit niet al te vaak gebeurd, één keer kan ik me nog herinneren, maar de andere momenten gaf ons nobel ros er de brui aan. Maar ja, "Ge mut 'm in gank stampen m'nheer"!

Misschien heeft u deze toch wel Fixkesgewijze gedachten totaal niet en leeft u in de moderne wereld, de wereld van vandaag. Een wereld in crisis, waarin toch iedereen zijn idee tracht te verkopen. Zelfs elke gerenommeerde auteur heeft het moeilijk om z'n product aan de man te brengen. En dan komt iemand op dat fantastische idee om net die mensen te helpen : "Ge mut 'm in gank stampen m'nheer"!
Aangezien dit begrip niet zou aanslaan omdat het niet echt mondiaal klinkt, is deze niet weerhouden. Veel strakker klinkt dan weer "KICKSTARTER", ondertussen een fenomeen op het internet. Kickstarter is een website waarop iedereen, zelfs u en ik, z'n ideeën kan publiceren. Wat heb jij uitgevonden en zou je graag op de markt brengen? Nu ... zo éénvoudig is het ook weer niet. U dient uiteraard een deftig voorstel in te dienen, vergezeld van voldoende achtergrondinformatie, een blits filmpje met de nodige uitleg en vooral een businessplan. Wat gaat het kosten om uw droom te realiseren? Welk bedrag is het nagestreefde doel? Zo gauw dit alles in orde is, zal uw geesteskind verschijnen op de site.

Dan ligt de toekomst (of deze nu succesvol zal zijn of niet) volledig in handen van het grote publiek. Het plebs mag dan beoordelen of het hier draait om een "hot" of een "not". Via paypal kan u uw bijdrage storten aan het project. U kan verschillende bedragen storten en aan elk bedrag zal iets vasthangen, gaande van een "dank je wel", over een exemplaartje van het product tot aan het aan huis leveren van de luxe-editie door de auteur. Binnen een vooropgestelde tijdslimiet moet er echter voldaan worden aan het eindtotaal. Lukt het niet, dan wordt het totale project afgeschoten en krijgt elke donateur z'n inbreng netjes terug. In de meeste gevallen, in onze spellenwereld toch, draait het echter uit op een succes. Binnen de kortste keren is het volledige plaatje gefinancierd en worden er stretch-goals opgesteld. Bij deze extra doelen wordt er gegoocheld met véél grotere bedragen. Elk doel dat wordt bereikt, zal een extraatje met zich meebrengen, nieuwe kaartjes, plastic figuurtjes en andere goodies (die u waarschijnlijk nog wel uit een eerder artikel herinnert). Of dit kleine surplusje nu zo'n grote bedragen vereist, dat is me nog steeds een raadsel, maar zoals zo vaak wordt het ijzer gesmeed als het heet is. Vanaf het moment dat de motor draait, vanaf dat ge'm in gank hebt gestampt, geef je best gas moeten ze daar allemaal denken.

Héél dit gedoe heeft in mijn ogen enkele grote nadelen. Ten eerste is dit een volledig Amerikaans gegeven (ook al heb je wel kleinere Europese tegenhangers) en dit zorgt ervoor dat je sowieso nog een hoop verzendingskosten moet toevoegen als je je spelletje wil laten afkomen. Daarnaast heb je eigenlijk totaal geen goed zicht op wat het product eigenlijk inhoudt. Je gaat vaak af op een gevoel, een uitleg van de auteur, het lezen van de spelregels ... en dit zou wel eens tot een miskoop kunnen leiden. De prijs is zeker ook een reden om argwanend naar dit alles te kijken. Met een beetje geduld zal je een goedkopere versie bij je plaatselijke spellenboer kunnen aanschaffen ... en is het succes zo miniem dat het niet tot daar geraakt, dan heb je er volgens mij niet veel aan gemist. Akkoord, u zal waarschijnlijk moeten wachten op een tweede druk. Akkoord, u zal die kleine goodies en extraatjes niet bij deze tweede versie terugvinden (alhoewel) en dit is een doorn in het oog van een speler-verzamelaar. Akkoord, u heeft de uitgeverij geen psychologisch schouderklopje kunnen geven op voorhand, u had hen graag een hart onder de riem gestoken en een blijk van appreciatie voor hun werk getoond.

En ik begrijp zeker ook de uitgeverijen. Zij willen in deze moeilijke tijden zo weinig mogelijk risico lopen. En hoe kun je nog minder risico nemen dan met het produceren van een product dat op voorhand al volledig is gefinancierd? Is het een succes, dan kan je misschien een grotere oplage voorzien en zo extra centjes verdienen. In se is dit systeem nog altijd positief, spellen die nooit een kans zouden gekregen hebben, komen nu op de markt en zijn echt wel de moeite. Er verschijnen ook véél meer spellen en er wordt nog meer aandacht besteed aan uitzicht, artwork, omkadering, kwaliteit van het product, ... en dat kunnen we enkel toejuichen. We zullen enkel zelf een zeer streng oog moeten hanteren om het kaf van het koren te scheiden zodat onze portemonnee niet volledig uitgeput raakt. Al geen geluk dat ik geen "paypal" heb, want als er één ding is dat je jammerlijk genoeg niet in gang kan stampen, dan is het ons betaalvriendje wel.

zaterdag 3 maart 2012

Roll the drums !!!

Roll the drums !!!

Nadat de pensioenhervorming een feit was, zijn onze regeringen niet stilgevallen. De éne besparing na de andere, de miljoenen worden gevonden op alle mogelijke plaatsen, niet in het minst onder matrassen en in sokken in ons Vlaanderen-land. Ook de Vlaamse regering doet een duit in het al-veel-te-lege zakje door het onderwijs op stelten te zetten. Het ontnemen van enkele verworven rechten en voordelen zorgt voor de volgende storm aan reacties en mogelijke stakingsacties.

Roll the drums !!!

Dat iedereen zal moeten inleveren, dat iedereen langer zal moeten werken, dat beseffen we allemaal. Problemen hebben we er dan ook niet mee (?), zo lang ze maar van ons eigen voordelen afblijven. Iedereen moet langer werken en inleveren behalve ik, want mijn werk is belangrijker, zwaarder, vermoeiender, ... dan dat van andere!
Deze houding van beroepsernst en liefde voor het eigen vak valt natuurlijk enkel toe te juichen, maar deze houding is hetgeen dat mij het meeste stoort in dit verhaal van verbittering en verzuring. De maatschappij gaat naar de haaien door het egoïsme van elk van ons. Een volk is sterk in z'n eenheid, we zullen er met z'n allen uit moeten komen, maar op deze manier wordt het wel zeer moeilijk. Er is geen respect meer mijnheer, respect voor elkanders werk, gaande van de groen-ophaaldienst tot een ministerpost. Waarom zou beroep X dit voordeel krijgen en beroep Y niet? Waarom mogen de zogenaamd fysiek zware beroepen toch compensaties terwijl iedereen weet dat mentaal uitgebluste werknemers een groter probleem zijn?

Roll the drums !!!

Persoonlijk kan ik natuurlijk enkel praten vanuit mijn onderwijslandschap. Al te vaak krijgen wij de nijdige opmerking dat wij toch véél vakantie hebben, dat wij mooie uren hebben en luxe-paardjes zijn. Meestal reageer ik daar dan ook zéér kort op : "Kom erbij!" Iedereen heeft de kans en mogelijkheid om in het onderwijs aan de slag te gaan. Volg een D-cursus, een jaartje avondonderwijs en u mag de volgende generatie naar de bommen doen. En als die mensen met al hun vrije tijd en vakantie dan zouden gaan staken, oei, dan is het land te klein. Lieve medemensen, staken is een recht, net zo goed voor de leerkrachten als voor iedereen. "Dat ze twee weken staken tijdens de paasvakantie!", dat is hetgeen we horen op de radio. Ik vind dit zéér kort door de bocht en getuigen van weinig respect voor ons vak. Ik begrijp maar al te goed dat de impact van een algemene staking in het onderwijs vele malen groter is dan bij de staking van de plaatselijke koekjesfabriek, dat mensen hun goedkope "kinderopvang" niet kunnen gebruiken, dat sommigen nu zelf de vrucht van hun lendenen een dagje zullen moeten bezighouden en opvoeden.

Roll the drums !!!

Ik gooi een knuppel in het hoenderhok door te zeggen dat bepaalde zaken van het communistische gedachtegoed misschien nog zo slecht niet waren. Iedereen gelijk voor de wet, geen uitzonderingen, geen buitensporige inkomens (hoewel hier natuurlijk in dit toch niet zo ideale systeem serieus misbruik van wordt gemaakt). We zijn dan ook hypocriet door al onze commentaar op onze politici. Die mensen moeten nu éénmaal zeer onpopulaire maatregelen treffen om het schip boven water te houden. Dat ze dit soms op verdachte manieren doen en misschien niet altijd op de juiste plaats besparen, dat laat ik nog in het midden. Die mensen kunnen er ook niet aan doen dat ze tewerkgesteld worden in een domein waar ze echt geen fluit van kennen. Het lijkt wel een voorwaarde om totaal geen voeling te hebben met de werkvloer om minister te worden van een bepaald departement. Je kan je toch rustig inwerken in zo'n ministerpost zeker ... het duurt ongeveer zo'n kleine vier jaar ... en dan mag je je plaats terug afstaan. Al te vaak klagen wij over de ministers hun royale loon. Wel ... ook inzake deze ... "kom erbij". Niemand houdt u tegen om ook in de politiek te gaan en zo'n loontje te gaan opstrijken. Of nog beter, u voorziet dat u een tiental postjes bezet, dan grabbelt u overal nog wat eurootjes mee. Als ik minister zou zijn ... neen, we moeten niet hypocriet zijn. Als ik minister zou zijn, dan zou ik ook niet inleveren, dan verdien ik dat loon, want dan heb ik het zo ver geschopt, zei het dan dankzij de onvoorwaardelijke steun van vaderlief of de bekrompen en politiek incorrecte werking van de partijpolitiek.

Drum roll !!!

We moeten even stoom aflaten en dat kan in mijn geval het best met een goed spel. Een euro ligt me altijd wel en als het thematisch plaatje dan ook nog helemaal klopt, stemt mij dat zéér gelukkig. Dit gelukzalige gevoel mocht ik gisterenavond nog eens ervaren tijdens de spellenavond van SpinLi. Toen stond het eerste partijtje Drum roll op het programma. In dit spel, van Griekse afkomst nota bene, bent u wat u altijd al had willen zijn, circusdirecteur. Want op een dag vind je de job van je leven ... en dan ben je weg. Je reist met je circus van de éne naar de andere wereldstad om welgeteld drie grote shows op te voeren. U huurt personeel in, stelt artiesten te werk en probeert hen tot topprestaties te bewegen. Voldoen ze niet aan uw verwachtingen, dan stuurt u ze toch gewoon de laan uit. Jammerlijk genoeg moet u hiervoor wel een ontslagpremie neertellen en verliest u een zo waardevol overwinningspunt. In tegenstelling tot onze nieuwe pensioenregeling, kan u hier een artiest al gauw op rust sturen. Eén uitmuntend optreden is voldoende om in de geschiedenisboeken te komen en rustig op uw lauweren te gaan rusten. Zo lang u ze van brood en water voorziet, reizen deze levende trofeeën met uw circus mee. Drum roll is een management-spel, u zal een goed beleid moeten hanteren om al dat personeel in het gareel te houden en vooral uw budget in het oog te houden. Diegene die daarin slaagt zal succes ervaren ... misschien een tip om eens in Brussel te spelen, in plaats van met ons voeten te spelen.